John Keells Holdings PLC and Teejay Lanka PLC who ranked first in previous Transparency in Corporate Reporting assessments are joined this year by Ceylon Tobacco Company PLC, Dialog Axiata PLC, and Dilmah Ceylon Tea Company PLC who have all achieved the full score for transparency in corporate reporting, while 27 companies are considered ‘Significantly Transparent’ in corporate reporting as per the latest TRAC assessment by Transparency International Sri Lanka (TISL).
TISL has been conducting the Transparency in Corporate Reporting (TRAC) Assessment since 2020 and has continued to do so annually. For the first time this year, there is a five-way tie for first place in corporate reporting among the top 125 public limited companies in Sri Lanka (based on market capitalisation on the Colombo Stock Exchange as of July 5th, 2023).
The TRAC 2023 Report, unveiled today (February 15, 2024), reveals that companies evaluated this year have achieved an average score of 5.85 out of 10. This marks a slight overall improvement compared to the previous year’s assessment, reflecting advancements in corporate transparency and reporting practices.
The TRAC Report 2023 assessed companies on their corporate disclosure practices in several important areas crucial to fighting and preventing corruption: reporting on anti-corruption programmes, organisational transparency, domestic financial reporting, reporting on gender and non-discrimination policies, country-by-country reporting, and reporting on procurement related to government contracts/tenders. Companies were then scored on a scale of 0-10, (10 being the highest and 0 being the lowest) based on publicly available information and were categorized into six groups as “Fully Transparent, Significantly Transparent, Moderately Transparent, Partially Transparent, Slightly Transparent, and Least Transparent” according to the level of transparency in their corporate disclosures. Companies were also given with the opportunity to provide feedback on their initial scores.
While congratulating the high scorers of the assessment, it is important to note that the TRAC report assesses transparency in corporate disclosures, and does not assess the actual implementation of companies’ anti-corruption policies or programmes. Therefore, a low score does not necessarily mean that a company does not have strong anti-corruption programmes, nor does it indicate any wrongdoing on the part of the company. Conversely, a high score may not always reflect operational and implementational success of anti-corruption programmes, but merely reflects strong disclosure mechanisms pertaining to anti-corruption, organisational transparency, domestic financial reporting, and policies on gender and non-discrimination.
TISL’s expectation is that periodic TRAC assessments will encourage companies to improve standards of integrity and transparency in business. The most important objective of this assessment is to encourage companies to incorporate and strengthen anti-corruption practices and to make this information publicly available.
As much as public sector corruption is a serious problem, so too is private sector corruption, wherein private sector actors can often be silent colluders or enablers of much larger public sector corruption. The newly enacted Anti-Corruption Act of 2023, for the first time in Sri Lanka recognizes bribery in the private sector as a punishable offence. This is further strengthened by the revised Listing Rules of the Colombo Stock Exchange, under which listed companies are required to adopt and maintain whistle-blower policies and anti-bribery and corruption policies and to make disclosures on said policies.
“Assessing corporate transparency through TRAC assessments will not address all grand corruption cases in Sri Lanka, as TISL also conducts research, engages in litigation and conducts other programmes and initiatives such as trainings on Anti-Bribery and Corruption for the private sector, to raise further awareness to address the issue of corruption. Nevertheless, corporate transparency is one step that companies can take to reduce the risk of corruption within their organisations” said Nadishani Perera, Executive Director, TISL. She continued to state that “Companies must commit to abide by the new regulatory standards, whilst also self-regulating to maintain higher standards than the minimum requirements. As such, periodic reviewing of corporate disclosures serves as a strong motivator for companies to regularly review their policies and improve their disclosures.”
Full Report: http://www.tisrilanka.org/trac2023
TISL ආයතනය මගින් සිදු කරන “සමාගම් වාර්තාකරණයේ විනිවිදභාවය පිළිබඳ ඇගයීම” (TRAC): පළමු ස්ථානය සමාගම් පහක් අතර බෙදී යයි.
සමාගම් වාර්තාකරණයේ විනිවිදභාවය සම්බන්ධයෙන් පූර්ණ ලකුණු ලබා ගනිමින් මෙවර සමාගම් පහක් ප්‍රථම ස්ථානය හිමි කර ගෙන ඇත. පෙර වසරේ ප්‍රථම ස්ථානය හිමිකරගත් ජෝන් කීල්ස් හෝල්ඩින්ස් පීඑල්සී සහ ටීජේ ලංකා පීඑල්සී යන සමාගම් මෙවර ද පළමු ස්ථානයේ රැඳී සිටින අතර, ලංකා දුම්කොළ සමාගම, ඩයලොග් ආසියාටා පීඑල්සී සහ දිල්මා සිලෝන් ටී යන සමාගම්ද මෙවර පළමු ස්ථානයට තේරී පත්ව ඇත. මෙම ඇගයීමේ ක්‍රියාවලියට අනුව සමාගම් 27ක් දෙවැනි කාණ්ඩයට ඇතුළත්ව තිබේ.
ට්‍රාන්ස්පේරන්සි ඉන්ටනැෂනල් ශ්‍රී ලංකා ආයතනය (TISL) 2020 වසරේ සමාගම් වාර්තාකරණයේ විනිවිදභාවය පිළිබඳ ඇගයීම (TRAC) ආරම්භ කළ අතර එතැන් සිට එය වාර්ෂිකව සිදු කරයි. ශ්‍රී ලංකාවේ කොටස් වෙළඳපොළෙහි ලැයිස්තු ගත, ප්‍රමුඛතම පොදු සමාගම් 125 (2023 ජුලි 5 වන දිනට කොළඹ කොටස් වෙළඳපොළ දත්ත මත පදනම්ව) මෙම වසරේ ඇගයීම්කරණයට ඇතුළත් විය.
අද දින (2024 පෙබරවාරි 15) නිකුත් කළ TRAC 2023 වාර්තාවට ඇතුළත් වන සියලුම සමාගම් සමස්තයක් ලෙස සැළකූ විට, 2022 වසරට සාපේක්ෂව සමාගම් වාර්තාකරණයේ යම් වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරඇති බව (ලකුණුවල සාමාන්‍යය අගය 5.85/10) දැක්විය හැක.
TRAC 2023 වාර්තාව හරහා ශ්‍රී ලංකාවේ ලැයිස්තුගත සමාගම් දූෂණයට එරෙහිව සටන් කිරීමට ගත් පියවර මෙන්ම දූෂණය වැළැක්වීමට තීරණාත්මක වන ක්ෂේත්‍රයන්ට අදාළ වන තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීමේ පිළිවෙත් පිළිබඳව තක්සේරු කර ඇත. එනම්, දූෂණ විරෝධී වැඩසටහන්, ආයතනික විනිවිදභාවය පවත්වා ගැනීම, දේශීය මූල්‍ය වාර්තාකරණය, ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය සහ වෙනස් කොට සැලකීම් නොකිරීමේ ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ වාර්තා කිරීම, රටින් රටට අදාළ වාර්තා වෙනමම දැක්වීම, රජයේ කොන්ත්‍රාත්/ටෙන්ඩර් සම්බන්ධ ප්‍රසම්පාදනයන් පිළිබඳ වාර්තා කිරීම යනාදී ක්ෂේත්‍ර මෙම ඇගයීමේදී සළකා බලන ලදී.
සමාගම් වල ප්‍රසිද්ධ කළ ඇති තොරතුරු මත පදනම්ව මෙම ඇගයීම සිදු කර ඇත. ඒ අනුව, සමාගම්වල තොරතුරු අනාවරණයේ මට්ටම අනුව 0 සිට 10 දක්වා ලකුණු ලබා දෙමින් (10 ඉහළම ලකුණු සහ 0 අඩුම ලකුණු) සියලු සමාගම් කාණ්ඩ හයකට වෙන්කර ඇත. “පූර්ණ විනිවිදභාවයක්, සැලකිය යුතු විනිවිදභාවයක්, මධ්‍යස්ථ විනිවිදභාවයක්, අර්ධ වශයෙන් විනිවිදභාවයක්, අඩු විනිවිදභාවයක් සහ අවම විනිවිදභාවයක්” පෙන්නුම් කරන ලෙස මෙම කාණ්ඩ හැදින්විය හැක. මූලික ලකුණු ගණනයෙන් පසු සමාගම්වලට ඔවුන්ගේ ලකුණු පිළිබඳ ප්‍රතිපෝෂණ ලබා දීමට අවස්ථාව ලබා දෙන ලදී.
TRAC ඇගයීමේ ඉහළ ලකුණුලාභීන්ට අපි සුබ පතන අතරම, TRAC වාර්තාව මගින් සමාගම් සිය ආයතනික තොරතුරු අනාවරණය සම්බන්ධයෙන් පෙන්නුම් කරන විනිවිදභාවය පමණක් ඇගයීමට ලක්කරන අතර, ඒවායේ දූෂණ විරෝධී ප්‍රතිපත්ති හෝ වැඩසටහන් සත්‍ය ලෙස ක්‍රියාත්මක වන්නේදැයි TISL ආයතනය ඇගයීම් කර නැති බව මතක් කර සිටිමු. එබැවින්, අඩු ලකුණු ප්‍රමාණයක් ගත් පමණින් යම් සමාගමකට ශක්තිමත් දූෂණ විරෝධී වැඩසටහන් නොමැති බව හෝ සමාගමේ පාර්ශවයෙන් කිසියම් වරදක් ඇති බව අදහස් නොවේ. එසේම, යම් සමාගමක් ඉහළ ලකුණු ගත් පමණින් එහි දූෂණ-විරෝධී වැඩසටහන් සාර්ථකත්ව ක්‍රියාත්මක වන බව පිළිබිඹු නොවේ. එහෙත් එම සමාගම්වල දූෂණ විරෝධය, ආයතනික විනිවිදභාවය, දේශීය මූල්‍ය වාර්තාකරණය සහ ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය සහ අසාධාරණ ලෙස නොසැලකීම පිළිබඳ ප්‍රතිපත්තිවලට අදාළ තොරතුරු අනාවරණය කිරීමේ ශක්තිමත් යාන්ත්‍රණයන් පවතින බව කිව හැකිය.
TRAC ඇගයීම වරින් වර සිදු කිරීම මගින් ව්‍යාපාර කටයුතුවල සුපිළිපන්නභාවය සහ විනිවිදභාවය වැඩිදියුණු කර ගැනීමට සමාගම් දිරිමත් වනු ඇති බව TISL ආයතනයේ අපේක්ෂාවයි. මෙම ඇගයීමේ වැදගත්ම පරමාර්ථය වන්නේ දූෂණ විරෝධී භාවිතයන් අන්තර්ග්‍රහණය කර ගැනීමටත් එම තොරතුරු ප්‍රසිද්ධියේ ලබා දීමටත් සමාගම් පෙළඹවීමයි.
අප රටේ රාජ්‍ය අංශයේ මෙන්ම පෞද්ගලික අංශයේ පැතිරී ඇති දූෂණයද බරපතළ ප්‍රශ්නයක් වේ. පෞද්ගලික අංශයේ පාර්ශව බොහෝ විට රාජ්‍ය අංශයේ මහපරිමාණ දූෂණ ක්‍රියාවන් සඳහා නිහඬ හවුල්කරුවන් හෝ දායකයින් ලෙස කටයුතු කරනු දැකිය හැකිය. 2023 වසරේ අලුතින් හඳුන්වා දුන් දූෂණ විරෝධී පනත යටතේ, පුද්ගලික අංශයේ අල්ලස් ගැනීම දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක් ලෙස දක්වා ඇත. එපමණක් නොව, ලැයිස්තුගත සමාගම් අකටයුතුනාදකයින් (whistle-blower) පිළිබඳ ප්‍රතිපත්ති සහ අල්ලස් හා දූෂණ විරෝධී ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය කිරීම සහ එම ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ හෙළිදරව් කිරීම අවශ්‍ය බව දක්වමින් මෑතකදී කොළඹ කොටස් වෙළඳපොළේ ලැයිස්තුගත කිරීමේ රීති සංශෝධනය කර ඇත.
“TRAC ඇගයීම හරහා ශ්‍රී ලංකාවේ සියලුම මහා පරිමාණ දූෂණ සිදුවීම්වලට විසඳුම් නොලැබෙන බව අපි දනිමු. TISL ආයතනය විවිධ ප්‍රවේශයන් ඔස්සේ දූෂණ ප්‍රශ්නය ආමන්ත්‍රණය කිරීමට උත්සාහ කරන්නේ එබැවිනි. පර්යේෂණ හා නඩු කටයුතු, අල්ලස් සහ දූෂණ විරෝධී පුහුණු වැඩසටහන් සහ වෙනත් දැනුම්වත් කිරීමේ වැඩසටහන් ඒ අතර වේ. එසේ වුවද, ආයතනික විනිවිදභාවය පවත්වා ගැනීම දූෂණ අවදානම අවම කිරීම සඳහා සමාගම්වලට ගත හැකි එක් වැදගත් පියවරක් ලෙස අපි දකිමු,” TISL ආයතනයේ විධායක අධ්‍යක්ෂිකා නදීෂානි පෙරේරා පැවසුවාය.
“නව නියාමන ප්‍රමිතීන්ට අනුකූල වීමට සමාගම් කැපවිය යුතු අතර, අවම ප්‍රමිතීන්ට වඩා ඉහළ ප්‍රමිතීන් පවත්වා ගැනීම සඳහා ස්වයං නියාමනයක් පවත්වා ගැනීම වැදගත් වේ. එම නිසා, සමාගම් තොරතුරු අනාවරණය සම්බන්ධයෙන් පෙන්නුම් කරන විනිවිදභාවය වරින් වර ඇගයීම මගින් එම සමාගම්වලට ඔවුන්ගේ ප්‍රතිපත්ති නිරතුරුව සමාලෝචනය කිරීමට සහ තොරතුරු අනාවරණය වැඩිදියුණු කර ගැනීමට උත්තේජනයක් සපයනු ඇති බව අපගේ විශ්වාසයයි,” ඇය වැඩිදුරටත් පැවසුවාය.
ட்ரான்ஸ்பேரன்சி இன்டர்நெஷனல் ஸ்ரீ லங்கா (TISL) நிறுவனத்தினால் மதிப்பாய்வு செய்யப்பட்டு தொகுக்கப்பட்ட “வர்த்தக நிறுவனங்களின் அறிக்கையிடலில் வெளிப்படைத்தன்மை” (TRAC) ல்: ஐந்து நிறுவனங்களிடையே முதல் இடம் பகிரப்பட்டது.
கடந்த வர்த்தக நிறுவனங்களின் அறிக்கையிடலின் மதிப்பீடுகளில் வெளிப்படைத்தன்மையில் முதலிடத்தைப் பெற்ற ஜோன் கீல்ஸ் மற்றும் டீஜே லங்கா ஆகிய கம்பெனிகளுடன் இந்த ஆண்டு சிலான் டுப்பாக்கோ, டயலொக் ஆக்சியாட்டா மற்றும் டில்மா சிலோன் டீ கம்பனி ஆகியன இணைந்து வர்த்தக நிறுவனங்களின் அறிக்கையிடலில் வெளிப்படைத்தன்மைக்கான முழு மதிப்பெண்ணைப் பெற்றுள்ளன. ட்ரான்ஸ்பேரன்சி இன்டர்நெஷனல் ஸ்ரீ லங்கா (TISL) அண்மையில் மதிப்பாய்வு செய்யப்பட்ட TRAC மதிப்பீட்டின்படி 27 வர்த்தக நிறுவனங்களின் அறிக்கையிடலில் ‘குறிப்பிடத்தக்க வகையில் வெளிப்படையானவை’ எனக் கருதப்படுகின்றன.
TISL ஆனது 2020 ஆம் ஆண்டு முதல் வருடாந்தம் வர்த்தக நிறுவனங்களின் அறிக்கையிடலில் வெளிப்படைத்தன்மை (TRAC) மதிப்பீட்டை நடத்தி வருகிறது. இந்த ஆண்டு முதன்முறையாக, இலங்கையில் உள்ள சிறந்த முதல் 125 பொது நிறுவனங்களில் (ஜூலை 5, 2023 நிலவரப்படி கொழும்பு பங்குச் சந்தையின் சந்தை மூலதனத்தின் அடிப்படையில்) கூட்டு நிறுவன அறிக்கையிடலில் ஐந்து கம்பனிகள் முதல் இடத்தைப் பெற்றுள்ளன.
இன்று (பிப்ரவரி 15, 2024) வெளியிடப்பட்ட TRAC 2023 அறிக்கையில், இந்த ஆண்டு மதிப்பிடப்பட்ட நிறுவனங்கள் சராசரியாக 10க்கு 5.85 மதிப்பெண்களைப் பெற்றுள்ளன என்பதை வெளிப்படுத்துகிறது. நிறுவன வெளிப்படைத்தன்மை மற்றும் அறிக்கையிடல் நடைமுறைகளில் ஏற்பட்டுள்ள முன்னேற்றங்களைப் பிரதிபலிக்கும் வகையில், கடந்த ஆண்டு மதிப்பீட்டுடன் ஒப்பிடுகையில் இங்கு ஒரு சிறிய முன்னேற்றத்தைக் காணலாம்.
TRAC 2023 அறிக்கையின் ஊடாக, இலங்கையில் பட்டியலிடப்பட்ட நிறுவனங்கள் ஊழலுக்கு எதிராக எடுக்கப்பட்ட நடவடிக்கைகள் மற்றும் ஊழலைத் தடுப்பதில் முக்கியமான பகுதிகளில் வெளிப்படுத்தும் நடைமுறைகள் குறித்து மதிப்பிடப்பட்டுள்ளன. இதில் நிறுவனத்தின் ஊழலுக்கெதிரான செயற்பாடுகள், நிறுவனப் பங்குகளின் வெளிப்படைத்தன்மை, முக்கியமான நிதித் தகவல்களை வெளிப்படுத்துதல், பால்நிலை மற்றும் பாகுபாடற்ற கொள்கைகள் பற்றிய அறிக்கையிடல், நாடுகளுக்கிடையிலான அறிக்கையிடல் மற்றும் அரச கொள்முதல் தொடர்பான ஒப்பந்தங்கள் பற்றிய அறிக்கைகள் அவற்றில் உள்ளடங்கும்.
பொதுவில் கிடைக்கப்பெறக்கூடிய கம்பனிகளின் தகவல்களின் அடிப்படையில் நிறுவனங்கள் 0-10 (10 அதிகூடிய மற்றும் 0 அதிகுறைந்த) என்ற அளவில் மதிப்பெண்கள் வழங்கப்பட்டன. மேலும் அவர்களின் நிறுவன வெளிப்பாடுகளில் வெளிப்படைத்தன்மையின் நிலைக்கு ஏற்ப “முழுமையான வெளிப்படைத்தன்மை, கணிசமான வெளிப்படைத்தன்மை, மிதமான வெளிப்படைத்தன்மை, ஓரளவான வெளிப்படைத்தன்மை, பகுதியளவு வெளிப்படைத்தன்மை, குறைந்தபட்ச வெளிப்படைத்தன்மை” என ஆறு பிரிவுகளாக வகைப்படுத்தப்பட்டன. நிறுவனங்கள் தங்கள் ஆரம்ப மதிப்பெண்கள் குறித்து கருத்து தெரிவிக்க வாய்ப்பும் வழங்கப்பட்டன.
மதிப்பீட்டில் அதிக மதிப்பெண்களைப் பெற்றவர்களை பாராட்டும் அதே வேளையில், நிறுவனங்களின் ஊழலுக்கு எதிரான கொள்கைகள் அல்லது திட்டங்களை செயற்படுத்தல் தொடர்பில் TRAC அறிக்கை மதிப்பாய்வு செய்யவில்லை என்பதும் குறிப்பிடத்தக்கது. அதேபோல் குறைந்த புள்ளி என்பது ஒரு நிறுவனத்தில் ஊழலுக்கு எதிராக வலுவான திட்டங்கள் கொண்டிருக்கவில்லை என்பதையோ அல்லது நிறுவன மட்டத்தில் நடைபெறும் தவறுகளை மதிப்பாய்வு செய்து வழங்கப்பட்டதாகவோ கருதப்படுவதில்லை. மேலும் கூடிய புள்ளி என்பது தகவல்களை வெளிப்படுத்தலில் வலுவான கட்டமைப்பினை கொண்டுள்ளதை குறிப்பிடலாம். ஆனால் இது அவர்களது வர்த்தக நடவடிக்கைகள் மற்றும் செயற்பாடுகளின் வெற்றியை பிரதிபலிக்கவில்லை.
TRAC மதிப்பீடுகள் வணிகத்தில் நேர்மை மற்றும் வெளிப்படைத்தன்மையின் தரத்தை மேம்படுத்த நிறுவனங்களை ஊக்குவிப்பதே TISL இன் எதிர்பார்ப்பாகும். ஊழலுக்கு எதிரான நடைமுறைகளை இணைத்து வலுப்படுத்த நிறுவனங்களை ஊக்குவிப்பதும், தகவல் வெளிப்படுத்தல் நடைமுறைகளை மேம்படுத்தலுமே இந்த மதிப்பீட்டின் மிக முக்கியமான நோக்கமாகும்.
பொதுத்துறைகளில் ஊழல் எவ்வளவு அபாயகரமான பிரச்சனையாக இருக்கிறதோ, அதேபோல், இலங்கையில் தனியார் துறையானது பொதுவாக ஊழலை ஊக்குவிக்கும் துறையாகவே கருதப்படுகிறது. 2023 ஆம் ஆண்டு புதிதாக இயற்றப்பட்ட ஊழல் எதிர்ப்புச் சட்டத்தில், இலங்கையில் முதன்முறையாக தனியார் துறையில் இலஞ்சம் sதண்டனைக்குரிய குற்றமாக அங்கீகரிக்கப்பட்டுள்ளது. கொழும்பு பங்குச் சந்தையின் திருத்தப்பட்ட பட்டியல் விதிகளால் இது மேலும் வலுப்படுத்தப்பட்டுள்ளது, இதன் கீழ் பட்டியலிடப்பட்ட நிறுவனங்கள் முறைகேடுகளை வெளிப்படுத்துவதற்கான கொள்கைகள், லஞ்சம் மற்றும் ஊழலுக்கெதிரான கொள்கைகளை ஏற்றுக்கொண்டு நடைமுறைப்படுத்துவதோடு அந்த கொள்கைகள் பற்றிய வெளிப்படுத்தல்களை செய்ய வேண்டும்.
TISL நிறுவனத்தின் நிறைவேற்றுப் பணிப்பாளரான நதிஷானி பெரேரா கருத்துத் தெரிவிக்கையில், “TRAC மதிப்பீடுகள் மூலம் வெளிப்படைத்தன்மையை மதிப்பிடுவது இலங்கையில் உள்ள அனைத்து பெரும் ஊழல் வழக்குகளுக்கும் தீர்வுகாணாது, மேலும் TISL ஆனது ஆய்வுகளை மேற்கொள்கிறது, வழக்குகளில் ஈடுபடுகிறது மற்றும் தனியார் துறைக்கு இலஞ்சம் மற்றும் ஊழலுக்கெதிரான பயிற்சிகள் போன்ற பிற வேலைத்திட்டங்கள் மற்றும் முயற்சிகளை மேற்கொண்டு வருகிறது. ஊழல் பிரச்சினைக்குத் தீர்வு காண விழிப்புணர்வுகளை நடத்துகிறோம். இருந்தபோதிலும், பெருநிறுவன வெளிப்படைத்தன்மை என்பது நிறுவனங்கள் தங்கள் நிறுவனங்களுக்குள் ஊழலின் அபாயத்தைக் குறைக்க எடுக்கக்கூடிய ஒரு படியாகும் ” என அவர் குறிப்பிட்டார். அவர் தொடர்ந்து கூறுகையில் “நிறுவனங்கள் புதிய ஒழுங்குமுறை தரநிலைகளுக்கு கட்டுப்பட வேண்டும், அதே நேரத்தில் குறைந்தபட்ச தேவைகளை விட உயர் தரத்தை பேணுவதற்கு சுய கட்டுப்பாடுகள் அவசியம். எனவே, வர்த்தக நிறுவனங்களின் அறிக்கைகளை மற்றும் தங்கள் கொள்கைகளை அவ்வப்போது மதிப்பாய்வு செய்வது அவர்களின் வெளிப்படைத்தன்மையை மேம்படுத்துவதற்கு வலுவான உந்துதலாக செயல்படுகிறது.
TRAC 2023